Τα χελιδονίσματα
Το τέλος του χειμώνα και τον ερχομό των χελιδονιών γιόρταζαν τα παιδιά από την αρχαιότητα με τα “χελιδονίσματα”. Τα παιδιά κρατώντας ένα ομοίωμα χελιδονιού, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι σ’ όλο το χωριό τραγουδώντας τραγούδια για τον ερχομό των χελιδονιών και ζητούσαν φιλέματα. Οι νοικοκυρές έδιναν στα παιδιά λεφτά, λάδι, κρασί, αλεύρι, σιτάρι. Τα λεφτά καθώς και τα προϊόντα αυτά τα αφιέρωναν τα παιδιά στην εκκλησία. Τα χελιδονίσματα λέγονταν την 1η ή την 21η Μαρτίου (που είναι η εαρινή ισημερία).
Στα πρώτα βυζαντινά χρόνια, το “ελληνικό” έθιμο της χελιδόνας θεωρήθηκε ειδωλολατρικό και στην αρχή απαγορεύτηκε από την εκκλησία Παρ’ όλα αυτά όμως τα παιδιά συνέχιζαν να τραγουδούν τον ερχομό της άνοιξης και έτσι το έθιμο διατηρήθηκε όπως ακριβώς και στην αρχαιότητα.
Με το ίδιο τρόπο, τα παιδιά της έκτης τάξης, στο πλαίσιο προγράμματος Πολιτιστικών θεμάτων με θέμα « Στα μονοπάτια της Παράδοσης» υποδέχτηκαν τον ερχομό της άνοιξης. κρατώντας στα χέρια τους ομοιώματα χελιδονιών και τραγούδησαν στους μαθητές και τους δασκάλους τους τα χελιδονίσματα που λέγονταν και λέγονται ακόμη και σήμερα στα χωριά των Σερρών. Πολλοί από αυτούς ξαφνιάστηκαν, γιατί δε γνώριζαν αυτό το έθιμο. Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για όλους.
Χελιδονίσματα Σερρών
Χελιδόνα έρχεται από τη Μαύρη θάλασσα,
θάλασσα κι αν πέρασε, έκατσε κι ελάλησε.
Έμαθε τα γράμματα, γράμματα σπουδάματα
γράμματα ελληνικά που μαθαίνουν τα παιδιά
τα παιδιά από το δάσκαλο.
«Δάσκαλος μας έστειλε
να μας δώστε πέντε αυγά.
Κι αν δεν δίντε πέντε αυγά
παίρνουμε την κλωσσαριά.
Να γεννά και να κλωσά
και να σέρνει τα πουλιά!!!
«Μάρτης»
Ακόμη οι μαθητές έφτιαξαν ο καθένας τον δικό του «Μάρτη».Έδεσαν στα χέρια τους ένα χρωματιστό βραχιολάκι φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή. Το βραχιολάκι αυτό θα το φοράνε μέχρι την Ανάσταση ή μέχρι να δουν τα πρώτα χελιδόνια… Τότε θα το «πετάξουν » στα κεραμίδια του σπιτιού τους ή θα το αφήσουν σε μια τριανταφυλλιά για να μπορεί από εκεί να το πάρει το χελιδόνι για να χτίσει τη φωλιά του.
Το έθιμο του “Μάρτη” είναι πολύ παλιό, αφού κατά μία εκδοχή έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα και μάλιστα στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Η λαϊκή παράδοση, λέει ότι ο “Μάρτης” προστατεύει τα πρόσωπα όσων τον φορούν από τον πρώτο ήλιο της άνοιξης, που είναι πολύ δυνατός!
